TÜBİTAK'ın reddettiği projeye Londra'dan davet

İzmir Özel Tevfik Fikret Okulları öğrencisi Tuna Ilgın Kozak’ın geliştirdiği, radio dalgaları yardımıyla maden ocaklarında konum belirlemeye yarayan projesi TOF, TUBİTAK’ın reddedmesinin ardından 25. MEF Uluslararası Proje Yarışması’nda Fizik dalı birinciliğini ve inovasyon özel ödülü birinciliğini kazandı. TOF projesiyle uluslararası bilim çevrelerinin de dikkatini çeken Kozak, London International Youth Science Forum’a (LIYSF) davet edildi. Bu yıl “Büyük Bilimsel Keşifler” temasıyla 26 Temmuz 10 Ağustos tarihleri arasında düzenlenen Forum’da tüm dünyadan davet edilen ve projelerini sunan 540 öğrenciden biri de Kozak oldu.

Uçuş süresi ile maden içinede konum belirleme (TOF) ile maden göçüklerinde toprak altında kalan işçilerin yerlerinin kısa sürede belirlenerek kurtarma çalışmalarının doğru ve hızlı bir şekilde yapılabilmesini hedefleyen Kozak, projesinin detaylarını şöyle anlattı; “Çalışmamda, işçilerin konumlarının anlık kayıt altına alınarak acil bir durumda müdahale edilecek yerlerin kolay saptanmasını sağlayablir miyim sorusuna cevap aradım. Radyo frekansının ışık ile aynı hızla havada yayılması prensibinden yararlanarak mesafeyi ölçebileceğimi düşündüm. Hedeflediğim çalışma alanı toprak altı olduğu için buna uygun hassasiyette bir cihaz tasarladım. İşçinin üzerindeki çip ile kontrol merkezindeki cihaz arasındaki sinyal süresini konumu belirlemek için kullandım. Geliştirdiğim yöntemle gönderilen ve geri dönen sinyaller arasında geçen zamanı ölçerek işçinin toprak altındaki konumunu belirleyebiliyoruz. Daha sağlıklı sinyal akışını sağlamak için galeri içinde her 100 metrede bir sabit üniteler kurulacak ve o üniteler anlık olarak ana üniteye sinyaller gönderecek. Olası bir göçük esnasında ise bu veriler hızlı bir şekilde işlenerek işçilerin yerleri tespit edilecek.”

Sistemin sadece madenlerde kullanılmayacağını belirten Kozak, “Projenin başka uygulama alanları da olabilir. İtfayeciler için, dağcılar için, doğada macera gezileri düzenleyenler için de kullanılabilir” dedi.