Bu hafta içinde, 25 Kasım Çarşamba; İzmir’imizde ve Karşıyaka’da ilk Belediye Teşkilatları’nın Kuruluşunun 148’nci Yıl Günüdür. 148 yıl önce 25 Kasım 1867 tarihinde; İzmir’de, Osmanlı’nın 2’nci Belediyesi olan “İzmir Belediyesi” resmen kurulmuş ve faaliyete geçmiştir.”İzmir’i Yeniden Yaratan Adam” olarak tanıdığımız ve andığımız Efsane Belediye Başkanımız Merhum Dr. Behçet Uz’un 1934 yılında yaptırttığı araştırmaya göre; 25 Kasım 1867 günü İzmir Belediyesi ile birlikte aynı gün Karşıyaka’da da ilk Belediye teşkilatının kurulduğu gündür. İzmir Belediyesi’nin 148 yıllık tarihi; “başarılarla ve sayısız zenginliklerle” doludur. Çok iyi araştırdığım bu önemli tarihsel zenginlikleri bu köşeye sığdırmam olanaksız. İstenirse tüm detaylarıyla anlatırım. 1867 yılında İzmir’e Vali olarak atanan, ancak İzmir’in ilk Şehir Emini (Belediye Başkanı) olmayı Vali olmaktan daha çok benimseyen Padişah Abdülhamit’in Vezirlerinden, büyük hizmet adamı Mehmet Sabri Paşa’yı da rahmet ve saygıyla anıyorum.1889 yılında İzmir’in ilk bağımsız sivil Belediye Reisi olarak Vali Halil Rıfat Paşa tarafından görevlendirilen Yenişehirli Ahmet Efendiyi de rahmet ve saygıyla anıyorum. Benim de üst düzey yönetici olarak görev yaptığım İzmir Belediyesi’nde 12 Eylül darbesine kadar her 25 Kasım’larda biz bu anlamlı günü, Belediye Meclis Üyelerinin, Belediye Çalışanlarının, Eğitimcilerin ve Uzmanların da katılımlarıyla; seminer, panel ve sempozyum gibi etkinlikler düzenleyerek kutlardık. Türkiye’de ilk kez bir “Belediyeler Birliği” kurma düşüncesi bile İzmir’de yapılan bir 25 Kasım Toplantısında kararlaştırılmıştır. Ünlü Siyaset ve Devlet Adamlarımızdan İsmet Sezgin’in Başkanlık yaptığı bir toplantıda o dönemin İzmir Belediye Başkanı Osman Kibar’ın yaptığı teklif benimsenmiş ve İsmet Sezgin’in öncülüğünde, Türkiye’de ki tüm Belediye Başkanlarının da katılımlarıyla “Türk Belediyeler Birliği” bu inanç ve ruhla kurulmuştur. Daha sonraları yetmişli yıllarda düzenlenen bir 25 Kasım Kutlamasında bu kez o dönemin Belediye Başkanı İhsan Alyanak’ın çağrısıyla ve girişimleriyle tüm Ege’li Belediye Başkanlarının katılımlarıyla “Ege Belediyeler Birliği” kurulmuştur. Dr. Behçet Uz’un ve Reşat Leblebicioğlu’nun İzmir Belediye Başkanlığı yaptıkları otuzlu ve kırklı yıllarda, İzmir Belediyesi’nin Kuruluş Yıldönümleri, her yıl itfaiye ve zabıta günleriyle birlikte; Varyantta bulunan Şato Restoran’da ya da Fuar’da bulunan Göl veya Ada Gazinoları’nda müzikli yemek davetler verilerek kutlanırmış. Eşli verilen bu yemek davetlerine İzmir Protokolu, İzmir Milletvekilleri ve Belediye mensupları koyu renkli şık kıyafetlerle katılırlarmış. Altmışlı yılların ünlü ve güçlü Belediye Başkanı Osman Kibar, Sibel Gazinosu’nda ve Fuar’da ki Atış Poligonu Restoranı’nda her 25 Kasım’larda müzikli yemekler verirdi. Merhum Osman Kibar’ın İzmir Belediye Başkanlığı döneminde; 1967 yılında gerçekleştirdiği 100’ncü yıl kutlamasını çok iyi hatırlıyorum. Tüm Ankara’nın Osman Kibar’ın çağrısıyla İzmir’e taşındığı muhteşem bir etkinlik yaşanmıştı. Gündüz Cumhuriyet Meydanı’nda Halka dönük müzikli, folklorlü görkemli bir kutlama, akşam ise Büyük Efes Oteli’nde Protokol ve Devlet Mensuplarına dönük yine görkemli bir kutlama yapılmıştı. İzmir Belediyesi’nin 100’ncü kuruluş yıldönümüne Başbakan Süleyman Demirel, ABD Dış Ticaret Bakanı, T.C. Dışişleri Bakanı İhsan Sabri Çağlayangil, Dünya Fuarlar Birliği Başkanı Mösyö Weber, ABD Kongresi Dış Ticaret Komitesi Başkanı, ABD Büyükelçisi, İngiltere, Fransa, İspanya, Kanada, Pakistan ve İran Büyükelçileri ile çeşitli ülkelerin diplomasi temsilcileri katılmışlardı. Ayrıca Adalet Parti’nin ve CHP’nin tüm Ege’li Milletvekilleri ile iş dünyasının en önemli isimleri gelmişlerdi. O yılların Ünlü Mutfak Şefleri olan İlyas ve Nevzat Usta’ların hazırladıkları muhteşem Türk Osmanlı Yemeklerinin yer aldığı süslü sofraların ardından; Zeki Müren’in, Gönül Yazar’ın, Tanju Okan’ın ve Ayla Dikmen’in muhteşem konserleri ile Necdet Karar’ın piyano şovu mükemmellik yaratmıştı. Osman Kibar’ın 100’ncü yıl şovu İzmir’imize; “Akdeniz Olimpiyat Oyunlarına” aday olma hakkını da kazandırmıştı. Ayrıca; 1968’in Dünya Fuarlar Birliği Kongresi’ni İzmir’de düzenleme hakkını da almıştık. 1970 yılından itibaren İzmir Belediyesi’nde başlayan ekonomik sıkıntılar nedeniyle İzmir Belediyesi’nin Kuruluş yıldönümlerinin, Belediyenin Bütçe Yemekleri ile birleştirilerek ve eşsiz olarak yapılmasına başlanıldı. Ancak çelenk koyma töreni, Belediye çalışanlarına özel yıldönümü ikramiyesi ödenmesi ile Tariş’in incir, üzüm, zeytinyağı, kolonya gibi mamüllerinin bulunduğu hediye sepetlerinin verilmesine devam edildi. Merhum Başkanımız İhsan Alyanak döneminde de; Akasyalar, Maksim ve Karşıyaka Palet Restoran’lar da kutlamalar “Bütçe Sonrası Yemeği” olarak “Yıldönümü” anlayışıyla sürdürüldü. 1977 yılında Merhum İhsan Alyanak, İzmir Belediyesi’nin Kuruluşunun 110’ncu yıldönümü onuruna; Konak Maksim Gazinosu’nda Başbakan Yardımcısı Orhan Eyüboğlu’nun, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Deniz Baykal ile Milli Eğitim Bakanı Mustafa Üstündağ’ın da katıldıkları bir gece düzenledi. Bu yemeğe İzmir Valisi Necdet Calp ve eşi ile İzmir’in mülki, askeri, diplomatik ve yerel protokol da eşleriyle birlikte katılmışlardı. Belediye Bütçelerinin kabulünden sonra verilen ve İzmir Belediyesinin kuruluş tarihi olan 25 Kasım’lara rastlatılan “Geleneksel Yıllık Bütçe Yemekleri”, maalesef 12 Eylül Darbesi’nden sonra yapılmadı. Burhan Özfatura’nın Başkanlık yıllarında da “Bütçe Yemekleri” şeklinde kutlandığını hatırlıyorum.
Merhum Ahmet Piriştina’ya “İzmir Belediyesi’nin Kuruluşunu” ve 25 Kasım gerçeğini isteği üzerine bir rapor halinde sundum. Çok şaşırdı ve “Bir Belediye nasıl olur da kuruluş gününü hatırlamaz. Kutlamaz.” Dedi. Ahmet Piriştina’nın isteği ve talimatıyla 138’nci Yıl Kutlaması için görkemli ve coşkulu bir proje hazırladık. 138’nci yıldönümü için, “1’nci Türkiye Yerel Yönetim Çalıştayı” nı da düzenleyecektik. 3 gün sürecek çok ciddi bir program hazırlıyorduk. Türkiye’de ki tüm Büyükşehir Belediye Başkanlarını 25 Kasım 2005 günü bir sempozyumda bir araya getirecektik. Ayrıca; Dünya’da ki, Avrupa’da ki ve Türkiye’nin tüm yerel yönetim uzmanlarını, Belediyecilik Duayenlerini, eski ve mevcut önemli Belediye Başkanlarını İzmir’de bir araya getirecektik. Yürürlükteki Belediye yasaları tartışılacaktı. Dünya Belediyelerindeki mevcut uygulamalar ile özellikle ulaşım ve imar stratejileri incelenecekti. Türkiye’de yapılamayan bir ilk, ilk kez yapılacaktı.
5000 kişilik bir Açılış Şöleni düşünüyorduk. Maalesefkısmetolamadı.
30 Mart 2014 günü yapılan Yerel Yönetim Seçimleri öncesinde; Seçimlere 4 ay kala, İzmir Büyükşehir Belediyemize, İzmir Belediyesi’nin 146’ncı Yılını, etkinlilerle ve törenle kutlama önerimizi, bir proje halinde sunmuştuk. Ancak İzmir Büyükşehir Belediyesinden hiç kimse bu proje ile ilgilenmedi,. 25 Kasım 2015 Çarşamba günü, İzmir Belediyesi, 148 yıllık bir Belediye olabilmenin onur ve gururunu yaşamaktadır. Sancar Maruflu olarak Ben; 78 Bin İzmir’liyi temsil eden bir Sivil Demokratik Kitle Örgütleri Grubu Vakıf ve Derneklerin temsilcisi olarak Sayın Aziz Kocaoğlu’nun şahsında İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin 148’ncı Yıldönümünü kutluyorum. Nice Yıllar diliyorum. Aynı Kutlamamı Sayın Hüseyin Mutlu Akpınar Başkanımın şahsında Karşıyaka Belediyemizin 148’ncı yıldönümü için de yapıyorum. Sancar Maruflu olarak ve bağlı olduğum Sivil Demokratik Kitle örgütleri ile birlikte; gelecek yıl 25 Kasım 2016 Günü, İzmir’de ilk Belediye Teşkilatlarının kuruluşunun Yıldönümleri onuruna ve Merhum Oktay Ekinci’nin Anısına, mutlaka bir <İzmir’de Dünden Bugüne Belediyecilik Kurultayı ve Fuarı> düzenlemeyi düşünüyorum. Bu amaçla; Yılmaz Büyükerşen’i, Murat Karayalçın’ı, Celal Doğan’ı, Prof. Dr. Ruşen Keleş’i, Prof. Dr. Bilgen Keleş’i, Dr. Burhan Özfatura’yı, Aziz Kocaoğlu’nu, Dr. Osman Gürün’ü, Özlem Çerçioğlu’nu, Av. Ertuğrul Dayıoğlu’nu, Prof. Dr. Birgül Ayman Gürel’i, Ayrıca; Paris, Londra, Moskova, Roma, Sofya, Atina, Selanik, Lefkoşe, Girne ve Viyana Belediye Başkanlarını İzmir’de ilk kez bir araya getirmeyi ve İzmir’de konuşturmayı düşünüyorum. Ayrıca bir de “Yerel Yönetimler Fuarı” düzenlemeyi arzuluyoruz. Tabii Etkinliğin Öncü-Önder ve Liderleri İzmir’li ve Ege’li Belediye Başkanları, Belediyeler ile Belediye Meclis Üyeleri olacaktır.
52 yıl önce bu gün, 22 Kasım 1963 günü Amerika Başkanı John F. Kennedy öldürtülmüştü. 52 yıl öncesi hepimizi çok şaşırtan ve etkileyen bir terör cinayetiydi. Şimdilerde artık bu olaylara ne kadar alışmış durumdayız. 24 Kasım Salı günü Öğretmenler Günü. Bir Öğretmen çocuğu olarak; çocuklarımızın ve gençlerimizin Atatürkçü yolda iyi ve kaliteli yetişmeleri için çaba harcayan tüm vefakar ve cefakar öğretmenlerimizin bu kutsal günlerini kutluyorum. 14 yıl önce 2001 yılının “Öğretmenler Günü etkinliği” sırasında görev şehidi olan Gazeteci Celal Yılmaz kardeşimi de rahmet ve Sevgiyle Anıyorum. Bu hafta içinde 27 Kasım’da 20’nci Ölüm yıl günlerinde anacağımız; Eğitimci-Bestekar-Yazar Rüştü Şardağ’ı ve Gazeteci Akın Kıvanç’ı da rahmet ve sevgiyle anıyorum. 23 Kasım Pazartesi Günü, Efe ve Zeybek kültürünün duayenlerinden <Hürefe> olarak tanınan Gazeteci -Yazar Şeref Üsküp’ü 2’nci Beyler Sokağı’nda anacağız. Lokma döktürtülüp dağıtılacak Ayrıca; lokma dökümü ile birlikte, yaşamının geçtiği sokağa Konak Belediyesi tarafından <Şeref Üsküp Hürefe Sokağı> adının verilmesi için bir de kampanya başlatacağız. Bir de mutluluk haberi vermek istiyorum. İzmir’lilerin çok sevdikleri kişiliklerden, Turyağ’ın efsanevi Genel Müdürü, Alsancak’lı duayen yönetici ve gazeteci-yazar, Y. Mühendis Şevki Figen Ağabeyimiz, 26 Kasım Perşembe günü 91 yaşına giriyor. 1924 doğumlu Şevki Ağabeyimizin Doğum Gününü, bu yıl Gözlem Gazetesi’nde kutlayacağız.
İzmir’li Cemiyet önderi, Efsanevi Çarşamba Grubunun Kurucusu, Ege’de ilk Beyin Cerrahisi Tıp Ana Bilimini, Ege Üniversitesinde kuran ve ilk başarılı Beyin Ameliyatlarını İzmir’de gerçekleştiren, Prof. Dr. Erdem Tunçbay’ı 4 gün süren törenlerle, Foça’da ki Kabrinin başında, Bornova’da E. Ü. Tıp Fakültesinde, Alsancak’ta İzfak’da ve Çarşamba Grubu Toplantısında etkin kalabalıkların katıldığı törenlerle andık. Ayrıca; Karşıyaka Delikanlısı olarak tanınan Sivil Toplum önderlerinden Ferdi Köyatası’nı, Efsane Spor Adamlarımızdan Sait Altınordu’yu, Mengü Pekcan’ı ve Hakkı Gürüz’ü de andık. Ruhları şad olsun. Tüm Okuyucularımı Esenlik duygularımla Sevgi ve Saygıyla Selamlıyorum
Yorum Yazın
Facebook Yorum